ΔΙΑΣΩΣΗ ΠΡΩΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ
Νομική Προστασία κατά τραπεζών

ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΧΡΕΟΥΣ ΥΨΟΥΣ 80.000 ΠΛΕΟΝ ΤΟΚΩΝ – ΔΙΑΣΩΣΗ ΠΡΩΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ – ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΠΟΙΗΣΗ ΠΡΩΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝ ΓΕΝΕΙ ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΚΑΙ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ

Αριθμός 478/2023

ΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΝΙΚΑΙΑΣ

[…]

Με την υπό κρίση αίτηση, οι αιτούντες επικαλούμενοι έλλειψη πτωχευτικής ικανότητας και μόνιμη αδυναμία πληρωμής των ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών τους, οι οποίες αναφέρονται στην περιεχόμενη στην αίτηση αναλυτική κατάσταση, ζητούν, αφού ληφθούν υπόψη η περιουσιακή και οικογενειακή τους κατάσταση α) να επικυρωθεί το σχέδιο διευθέτησης των οφειλών τους, ώστε να αποκτήσει ισχύ δικαστικού συμβιβασμού, επικουρικά, δε, β) να ρυθμιστούν οι οφειλές τους κατ’ άρθρο 8 παρ. 1, 2 του Ν. 3869/2010, προς τις πιστώτριές τους και γ) να εξαιρεθεί από την εκποίηση της περιουσίας τους, η περιγραφόμενη στην αίτηση κύρια κατοικία τους, ιδιοκτησίας της δεύτερης των αιτούντων και δ) να αναγνωριστεί, ότι με την τήρηση της ανωτέρω υπό (β) ρύθμισης και με την επιφύλαξη αυτών που θα οριστούν για τη ρύθμιση σχετικά με την εξαίρεση από την εκποίηση της κύριας κατοικίας τους, θα απαλλαγούν από τα χρέη τους προς τις πιστώτριές τους.

[…] Ο πληρεξούσιος δικηγόρος της πρώτης κυρίως παρεμβαίνουσας … την αίτηση, ως προς τη νομική και ουσιαστική της βασιμότητα και παραδεκτά, με τις, νομίμως και εμπροθέσμως, κατατεθείσες έγγραφες προτάσεις του (α) την ένσταση αοριστίας της υπό κρίση αίτησης, η οποία καθίσταται απορριπτέα, όπως αναφέρθηκε και ανωτέρω, καθώς εκτίθενται στην αίτηση όλα τα στοιχεία, που απαιτούνται, κατά νόμο, για το ορισμένο της κατ’ άρθρ. 216 ΚΠολΔ, 8 παρ. 4 και 9 παρ. 6 του Ν. 3869/2010 και (β) την ένσταση δόλιας περιέλευσης των αιτούντων σε αδυναμία πληρωμής, η οποία αν και νόμιμη, ερειδόμενη στις διατάξεις του άρθρου 1 του Ν.3869/2010, θα πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, καθώς προβάλλεται αορίστως από την πρώτη κυρίως παρεμβαίνουσα (και το Δικαστήριο δε δύναται να τη λάβει υπόψη του αυτεπαγγέλτως), καθόσον δεν παρατίθενται τα πραγματικά γεγονότα που τη θεμελιώνουν, καίτοι βαρύνονται με την προβολή και απόδειξή τους οι πιστωτές. Ειδικότερα, δεν αναφέρονται 1) το αρχικό και το τελικό ύψος των τραπεζικών προϊόντων που οι αιτούντες συμφώνησαν να λάβουν, 2) ο χρόνος που τα συμφώνησαν και τα έλαβαν, 3) τα εισοδήματά τους κατά το χρόνο λήψεως των δανείων, 4) η μηνιαία δόση που έπρεπε να καταβάλουν και 5) τα έξοδα διαβιώσεώς τους κατά το χρόνο λήψης των δανείων και προσθέτως οι οικονομικές δυνατότητες αυτών κατά το χρόνο δημιουργίας των οφειλών (ή οι ευλόγως αναμενόμενες μελλοντικές οικονομικές τους δυνατότητες), ώστε με βάση τα δεδομένα αυτά να καταστεί δυνατόν να κριθεί αν πρόβλεπαν ως ενδεχόμενο ότι ο υπερδανεισμός τους θα τον οδηγούσε σε κατάσταση αδυναμίας πληρωμών και παρά ταύτα αποδέχθηκαν το αποτέλεσμα αυτό. Περαιτέρω, προβάλλει την ένσταση καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος κατ’ άρθρο 281 ΑΚ, ισχυριζόμενος ότι οι αιτούντες προέβησαν στην κατάθεση της ένδικης αίτησης χωρίς βάσιμο λόγο προκειμένου να επιτύχουν καταχρηστικά την απαλλαγή τους από το σύνολο των χρεών τους, χωρίς να σταθμίσουν τα συμφέροντα των πιστωτών τους. Ωστόσο, η ένσταση αυτή θα πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, …

Η πληρεξούσια δικηγόρος της δεύτερης κυρίως παρεμβαίνουσας, εγγράφως […] Η κύρια αυτή παρέμβαση, παραδεκτώς ασκηθείσα, ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, είναι νόμιμη … και, συνεπώς, πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω και, ως προς την ουσιαστική βασιμότητά της, συνεκδικαζόμενη με την ανωτέρω αίτηση και παράλληλα με την εξέταση της τελευταίας, δεδομένου ότι η πληρεξουσία δικηγόρος της δεύτερης κυρίως παρεμβαίνουσας στη δίκη εταιρείας προσκομίζει …

Η δεύτερη κυρίως παρεμβαίνουσα στη δίκη εταιρεία, με τις προτάσεις της, αρνείται την υπό κρίση αίτηση και προβάλλει, πέραν του ήδη κριθέντος περί αοριστίας ισχυρισμού, ένσταση δόλιας περιέλευσης των αιτούντων σε κατάσταση αδυναμίας πληρωμών… Η ένσταση αυτή θα πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, … Περαιτέρω, προβάλλει την ένσταση καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος κατ’ άρθρο 281 ΑΚ, ισχυριζόμενη ότι οι αιτούντες προέβησαν στην κατάθεση της ένδικης αίτησης χωρίς βάσιμο λόγο, προκειμένου να επιτύχουν καταχρηστικά την απαλλαγή τους από το σύνολο των χρεών τους, χωρίς να σταθμίσουν τα συμφέροντα των πιστωτών τους. Ωστόσο, η ένσταση αυτή θα πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, […] Με βάση λοιπόν τα παραπάνω, το αίτημα της δεύτερης κυρίως παρεμβαίνουσας στη δίκη εταιρείας για ρευστοποίηση της περιουσίας των αιτούντων δεν δεσμεύει το Δικαστήριο και θα κριθεί κατά την εξέταση της ουσίας της υπόθεσης.

Από το σύνολο των μετ’ επικλήσεως προσκομιζόμενων εγγράφων, καθώς και από εκείνα που απλώς προσκομίζονται στο δικαστήριο, … αποδείχθηκαν τα εξής πραγματικά περιστατικά που ασκούν ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης: οι αιτούντες είναι σύζυγοι, γεννημένοι, o μεν αιτών το έτος 1958, η δε αιτούσα το έτος 1961 … και από το γάμο τους αυτό έχουν αποκτήσει δύο (2) ενήλικα τέκνα, τον … και τον … Ο αιτών εργαζόταν ως οικοδόμος συρματοτεχνίτης οπλισμού μπετόν στην εταιρεία …, με μηνιαίες αποδοχές ύψους 1.000,00 ευρώ, για το χρονικό διάστημα από τις 1.3.2002 έως τις 6.9.2010, ότε αποχώρησε οικειοθελώς … λόγω των σοβαρών προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε (υποτροπιάζουσα καταθλιπτική διαταραχή — ψυχωτική κατάθλιψη). Εν συνεχεία, παρέμεινε άνεργος μέχρι και το έτος 2013, ότε κατέθεσε αίτηση και δικαιολογητικά για τη λήψη αναπηρικής σύνταξης, μη δυνάμενος να εργαστεί πια … Σήμερα λαμβάνει αναπηρική σύνταξη ύψους 435,26 ευρώ μηνιαίως … Περαιτέρω, η αιτούσα είναι μακροχρόνια άνεργη, κατά δε τον χρόνο κατάθεσης της κρινόμενης αίτησης, λάμβανε επίδομα πρόνοιας ύψους 300,00 ευρώ μηνιαίως, το οποίο δεν λαμβάνει πλέον. Επομένως, σήμερα το μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα των αιτούντων προέρχεται αποκλειστικά από την αναπηρική σύνταξη του αιτούντος και ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 435,26 ευρώ. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι αιτούντες δεν έχουν άλλες πηγές εισοδημάτων. Διαμένουν σε διαμέρισμα δευτέρου (Β) ορόφου, επιφάνειας 63 τμ, κείμενο σε οικοδομή που βρίσκεται στη Νίκαια Αττικής, επί της οδού …, το οποίο αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία των αιτούντων και του ενός εκ των ενηλίκων τέκνων τους, … ο οποίος αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας και μη δυνάμενος να εργαστεί, συντηρείται από τους αιτούντες γονείς του. Ειδικότερα, αποδείχθηκε ότι οι αιτούντες τουλάχιστον από το έτος 2003 υπέβαλλαν κοινή φορολογική δήλωση και κατά τα τελευταία έτη πριν τη λήψη του κύριου όγκου του δανεισμού τους, το οποίο και έλαβαν υπόψη οι πιστώτριές τους, προκειμένου να τους χορηγήσουν τα ένδικα δάνεια και μέχρι οι αιτούντες να μείνουν άνεργοι, … Κατόπιν, τα επόμενα έτη και μέχρι τον χρόνο κατάθεσης της κρινόμενης αίτησης, το οικογενειακό εισόδημα των αιτούντων υπέστη κατακόρυφη πτώση έως εκμηδενισμό και διαμορφώθηκε … Κατακόρυφα μειωμένο, σε σχέση με τα έτη 2003 – 2011, εμφανίζεται το οικογενειακό τους εισόδημα, το οποίο, ωστόσο, από το φορολογικό έτος 2014 αρχίζει να αυξάνεται, λόγω της έναρξης λήψης από τον αιτούντα της αναπηρικής του σύνταξης, ως ανωτέρω αναλυτικά εκτέθηκε. Η μείωση αυτή του οικογενειακού εισοδήματος των αιτούντων κατά τον χρόνο κατάθεσης της κρινόμενης αίτησης, οφείλεται κυρίως στην ανεργία των αιτούντων, λόγω των σοβαρών προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε ο αιτών και ο ενήλικος υιός των αιτούντων …, αλλά και στη γενικότερη οικονομική συγκυρία και την οικονομική κρίση που έπληξε τη χώρα, αρχής γενομένης από το έτος 2010, η οποία επέφερε σημαντικές περικοπές στις απολαβές των εργαζομένων, καταστάσεις οι οποίες ήταν αδύνατον να προβλεφθούν από τους αιτούντες κατά τον χρόνο ανάληψης των χρεών τους.

Περαιτέρω, το γενικό κόστος διαβίωσης των αιτούντων για την κάλυψη των στοιχειωδών καθημερινών αναγκών των ιδίων και του ενήλικου τέκνου τους, που συντηρούν οικονομικά, ως ανωτέρω εκτέθηκε, εκτιμάται από το παρόν Δικαστήριο στο ποσό των 1.000,00€ μηνιαίως, […] Πέραν των ανωτέρω αναφερόμενων ακινήτων, ο αιτών δε διαθέτει άλλη ακίνητη περιουσία.

Στην αιτούσα ανήκει α) το 100% εξ αδιαιρέτου της ψιλής κυριότητας ενός ακινήτου ισογείου, επιφάνειας 55,00 τμ, έτους κατασκευής 1976, που βρίσκεται στη Νίκαια Αττικής, επί της οδού …, αντικειμενικής αξίας 16.720,00 ευρώ και β) το 10% εξ αδιαιρέτου της ψιλής κυριότητας του δικαιώματος υψούν, που αντιστοιχεί σε επιφάνεια 76,16 τμ, αντικειμενικής αξίας 1.192,97 ευρώ …

Στην αιτούσα ανήκει, επίσης, το 100% της πλήρους κυριότητας α) ενός οχήματος, με αριθμό κυκλοφορίας … ΙΧΕ, μάρκας …, Τύπου …, 1.590 κ.εκ, έτους πρώτης κυκλοφορίας 1997 …

Σε χρόνο προγενέστερο του έτους, από την κατάθεση της υπό κρίση αίτησης, όπως προέκυψε από τις προσκομιζόμενες βεβαιώσεις οφειλών και συμβάσεις — πρόσθετες πράξεις […]

Επομένως το σύνολο των οφειλών του αιτούντος ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 106.580,27 ευρώ (59.823,82 + 46.409,65 + 346,80) και το σύνολο των οφειλών της αιτούσας ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 10.617,96 ευρώ.

[…] Συνακόλουθα, συντρέχουν στο πρόσωπό τους οι προϋποθέσεις υπαγωγής της στις διατάξεις του Ν. 3869/2010, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα, ειδικότερα δε η έλλειψη εμπορικής ιδιότητας και η περιέλευσή τους, χωρίς δόλο σε κατάσταση μόνιμης και γενικής αδυναμίας πληρωμών των ληξιπρόθεσμων χρεών τους, τα οποία, ούτε έχουν αναληφθεί εντός του τελευταίου έτους πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης (23.12.2013), ούτε περιλαμβάνονται στα εξαιρούμενα της ρύθμισης χρέη, …

Όσον αφορά το ειδικότερο περιεχόμενο της ρύθμισης των χρεών του αιτούντος, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι το οικογενειακό εισόδημα του ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 435,26 ευρώ κατά μέσο όρο μηνιαίως και ότι το μηνιαίο ποσό, που είναι απαραίτητο για την κάλυψη των βασικών βιοτικών αναγκών του ιδίου και της οικογένειάς του, με βάση τις συνθήκες της ζωής του και της ηλικίας του, ανέρχεται, κατ’ εκτίμηση του παρόντος Δικαστηρίου, στο ποσό των 1.000,00 ευρώ, κρίνει ότι ο αιτών δεν μπορεί να υπαχθεί στη ρύθμιση του άρθρου 8 παρ. 2 εδ. α’ Ν. 3869/2010, για μηνιαίες καταβολές για χρονικό διάστημα πέντε ετών, καθώς δεν δύναται να καταβάλει οποιοδήποτε κατ’ ελάχιστο χρηματικό ποσό, χωρίς να κινδυνεύσει η στοιχειωδώς αξιοπρεπής διαβίωση του ιδίου και της οικογένειάς του. Για το λόγο αυτό, δεδομένου ότι, σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, στο πρόσωπο του αιτούντος συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 8 παρ. 5 Ν. 3869/2010, θα πρέπει να ορισθούν μηδενικές μηνιαίες καταβολές, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 8 παρ, 5 Ν. 3869/2010, οι οποίες θα αρχίζουν την πρώτη (1η) ημέρα του μεθεπόμενου μήνα, μετά τη δημοσίευση της παρούσας απόφασης και θα ισχύσουν μέχρι τη συμπλήρωση της πενταετίας.

Περαιτέρω, όσον αφορά το ειδικότερο περιεχόμενο της ρύθμισης των χρεών της αιτούσας, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός της ανεργίας της αιτούσας, ότι το ατομικό της εισόδημα είναι μηδενικό και ότι το μηνιαίο ποσό, που είναι απαραίτητο για την κάλυψη των βασικών βιοτικών αναγκών της ιδίας και της οικογένειάς της καλύπτεται εξ ολοκλήρου από την αναπηρική σύνταξη του συζύγου της, κρίνει ότι η αιτούσα δεν μπορεί να υπαχθεί στη ρύθμιση του άρθρου 8 παρ. 2 εδ. α’ Ν. 3869/2010, για μηνιαίες καταβολές για χρονικό διάστημα πέντε ετών, καθώς δεν δύναται να καταβάλει οποιοδήποτε κατ’ ελάχιστο χρηματικό ποσό, χωρίς να κινδυνεύσει η στοιχειωδώς αξιοπρεπής διαβίωση της. Για το λόγο αυτό, δεδομένου ότι, σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, στο πρόσωπο της  αιτούσας συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 8 παρ. 5 Ν. 3869/2010, θα πρέπει να ορισθούν μηδενικές μηνιαίες καταβολές, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 8 παρ. 5 Ν. 3869/2010, οι οποίες θα αρχίζουν την πρώτη (1η) ημέρα του μεθεπόμενου μήνα, μετά τη δημοσίευση της παρούσας απόφασης και θα ισχύσουν για το χρονικό διάστημα μέχρι τη συμπλήρωση της πενταετίας. Επιπροσθέτως, το παρόν Δικαστήριο κρίνει ότι δεν πρέπει να οριστεί νέα δικάσιμος επαναπροσδιορισμού των μηνιαίων καταβολών της αιτούσας, δεδομένης της ηλικίας της (62 ετών) και της, εξ αυτού του λόγου, αδυναμίας της να εργαστεί.

Όσον αφορά, την ως άνω περιγραφόμενη κύρια κατοικία των αιτούντων, στην οποία ο αιτών διαθέτει το 100% της πλήρους κυριότητας και για την οποία υποβάλλεται αίτημα εξαίρεσης από την εκποίηση δυνάμει του άρθρου 9 παρ. 2 του Ν. 3869/2010, λεκτέα τα εξής: Η κρινόμενη αίτηση φέρει αριθμό κατάθεσης δικογράφου 1822/2013. Για το λόγο αυτό, για τον υπολογισμό της μηνιαίας δόσης του άρθρου 9 παρ. 2 του Ν. 3869/2010, δε θα ληφθούν υπόψη οι τροποποιήσεις, τις οποίες επέφερε o Ν, 4346/2015, καθώς οι διατάξεις του τελευταίου αυτού νόμου καταλαμβάνουν αιτήσεις που κατατέθηκαν από την 01.01.2016 και ύστερα. Προκειμένου να διασώσει ο αιτών την κύρια κατοικία του πρέπει να οριστούν καταβολές που, σύμφωνα με το νόμο (άρθρο 952 του v. 3869/2010, όπως αντικαταστάθηκε και ισχύει με το ν. 4161/2013) μπορούν να ανέρχονται μέχρι το 80% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου του. Όπως ελέχθη ανωτέρω, η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας του ανέρχεται στο ποσό των 37.705,50 ευρώ … , το παρόν Δικαστήριο ορίζει μηνιαίες καταβολές επί 240 μήνες, ήτοι, επί 20 έτη, και κάθε μηνιαία καταβολή θα ανέρχεται στο ποσό των 125,69 ευρώ (30.164,40 Ευρώ / 240 μήνες). Η καταβολή των παραπάνω δόσεων θα γίνει εντόκως, χωρίς ανατοκισμό, με το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο, που, θα ισχύει κατά το χρόνο της αποπληρωμής, σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος αναπροσαρμοζόμενο με επιτόκιο αναφοράς αυτό των Πράξεων Κύριας Αναχρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Οι μηνιαίες αυτές καταβολές θα ξεκινήσουν τον μεθεπόμενο μήνα από τη δημοσίευση της παρούσας απόφασης και θα καταβάλλονται εντός του πρώτου δεκαημέρου εκάστου μηνός …

Περαιτέρω, το Δικαστήριο μπορεί να εξαιρέσει από τη ρευστοποίηση, κατά το άρθρο 9 παρ. 1 του Ν. 3869/2010, περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, εφόσον δεν κρίνει απαραίτητη την εκποίησή τους, λαμβάνοντας υπ’ όψιν το αγοραστικό ενδιαφέρον που μπορεί να προκαλέσει το εν λόγω περιουσιακό στοιχείο ή το κατά πόσο συμφέρει η εκποίησή του τόσο τον οφειλέτη, όσο και τους πιστωτές του, ή το ότι o οφειλέτης δύναται να αποπληρώσει το σύνολο των οφειλών του με βάση τις ρυθμίσεις των άρθρων 8 και 9. Εν προκειμένω, όσον αφορά την ακίνητη και κινητή περιουσία της αιτούσας, ήτοι …, η εκποίησή τους δεν κρίνεται πρόσφορη και πρέπει να εξαιρεθεί αυτής, καθότι, πιθανολογείται ότι, λόγω της παλαιότητας, τόσο των ακινήτων, όσο και των κινητών πραγμάτων, αναμένεται να μην προκαλέσει αγοραστικό ενδιαφέρον ή ακόμα και αν προκαλέσει, δεν θα επιτευχθεί τίμημα ικανό να συμβάλει ουσιαστικά στην αποπληρωμή των οφειλών της αιτούσας προς τη δεύτερη των καθ’ ων πιστώτρια.

Το υπόλοιπο ποσό των απαιτήσεων των καθ’ ων, που δεν θα καλυφθεί από τις παραπάνω ρυθμίσεις, δεν μπορεί να ικανοποιηθεί, εφόσον από το νόμο δεν μπορεί να τους επιβληθεί άλλη υποχρέωση στους αιτούντες, υπό τον όρο, όμως, της κανονικής εκτέλεσης των υποχρεώσεων τους, κατά τα οριζόμενα στο διατακτικό της παρούσας […]

Κατόπιν των ανωτέρω, η αίτηση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή ως βάσιμη κατ’ ουσίαν και να ρυθμιστούν οι οφειλές των αιτούντων, …